Parafia Rzymskokatolicka p.w. Świętego Gotarda w Pałukach

O parafii

 

     Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP. Pierwsza wzmianka o fundowanej na przełomie wieków XII i XIII pw. św. Gotarda pochodzi z roku 1385. Drewniany kościół zniszczony w 1403 r., został następnie odbudowany i przebudowany w roku 1448. Istniał do roku 1690. Następny – również drewniany – wznoszony był od 1694 r., w roku 1698 konsekrowany.

Obecny murowany kościół neogotycki, wybudowany został w latach 1841-43 z fundacji generała Wincentego Krasińskiego i parafian.

     Jest to świątynia jednonawowa, na planie prostokąta z wysuniętymi ryzalitami na skrajach elewacji bocznych. Wieża kościoła w górnej kondygnacji ośmioboczna, otoczona wieńcem trójkątnych szczycików, z wysokim ostrosłupowym hełmem, z kruchtą w przyziemiu. Prezbiterium wyodrębnione wewnątrz, za nim zakrystia dostępna z obu stron przez obejścia, nad którymi znajdują się loże. W prezbiterium sklepienie kolebkowe z lunetami i żebrami w stiuku, na wspornikach o motywach roślinnych. Chór muzyczny drewniany wsparty na dwóch słupach z ozdobnie przyciętym fartuchem pod balustradą. Po obu stronach wejścia wmurowane płyty piaskowcowe zapewne w XV-XVI w. Pierwsza, z zarysem herbu Prawdzic (Pałuckich). Druga - ze śladami płaskorzeźbionych postaci mężczyzny i kobiety i wtórnie wyrytą datą 1840. Nad wejściem żeliwna tablica fundacyjna.

     Ołtarz główny neogotycki z 1884 r. – rzekomo kopia ołtarza z kościoła w Norymberdze. W polu głównym ołtarza obraz Matki Boskiej Sokalskiej z XVII w., gruntownie przemalowany w XIX w., w sukience z blachy srebrnej z roku 1755. W prawym, nowszym ołtarzu bocznym obraz Matki Boskiej Anielskiej – kopia z XVIII w. W ołtarzu bocznym sprawionym w 1959 r. obraz Serca Jezusowego malowany przez Wojciecha Gersona w 1889. Ambona i chrzcielnica neogotyckie z połowy XIX w. z herbami Krasińskich. Ponadto we wnętrzu: obraz Matki Boskiej Różańcowej z II połowy XIX w., barokowa rzeźba z XVII wieku Chrystusa Ukrzyżowanego, monstrancja w stylu regencji z XVIII w. – restaurowana i pozłacana w 1895 w słynnym warsztacie Wincentego Norblina, złotnika warszawskiego, dwa kielichy: gładki barokowy z 1750 i klasycystyczny z I połowy XIX w. oraz dwa ornaty: biały, z haftem z I połowy XVIII w. i czerwony z bokami z tkaniny z I połowy XVIII w.